پارچه ریون Rayon از جمله پارچه های بسیار پرکاربرد و پرطرفدار در میان طراحان لباس و خیاطان می‌باشد. این پارچه نخستین بار در فرانسه و در قرن 19 میلادی وارد بازار شد. اما محبوبیت آن به میزانی بود که هنوز بعد از گذشت دو قرن همچنان در میان افراد پر استفاده است. این در رنگ و طرح های متنوع در بازار وجود دارد و خیلی هم مقرون به صرفه است.
پارچه Rayon بواسطه ترکیب دو الیاف طبیعی و مصنوعی بدست می‌آید. سلولز، مادۀ اصلی ریون است که از گیاه پنبه حاصل می‌شود. این ماده با مواد مصنوعی ترکیب شده و پارچۀ ریون را تشکیل می دهد. همین مصنوعی بودن پارچه، سبب مقرون به صرفه بودن آن شده است.
پیدایش این پارچه بدین شرح بود که در اوایل قرن 19، کرم های ابریشم به بیماری مبتلا شدند. این موضوع باعث شد صنعت تولید پارچه فرانسه، که عمدتاً متکی به ابریشم بود، متحمل خسارت شود. در همین راستا یک دانشمند فرانسوی به نام هیلار دو کاردونت، دانشمند فرانسوی توانست سلولز را جایگزین ابریشم نماید. با این اختراع خود، امکان تولید اولین الیاف و پارچه مصنوعی را فراهم ساخت. در قرن 20ام نیز، این پارچه در کشورها و قاره های دیگر نیز نفوذ کرد.
البته در اواسط قرن بیستم، این پارچه براساس وجود یا عدم وجود الیاف مصنوعی به دو دسته تقسیم شد. پارچه‌ای که از ترکیب سلولز با دیگر مواد مصنوعی تولید می‌شد، Acetate، و به پارچه‌ای که کاملا از سلولز خالص به دست می‌آمد، Rayon گفته می‌شد.
انواع پارچه ریون
پارچه ریون همانند سایر پارچه ها، انواع گوناگونی داشته که هر کدام از آن‌ها ویژگی های مختص به خودشان را دارند. این گوناگونی در پی استفاده از متریال ها و ترکیبات مختلف در تولید پارچه Rayon حاصل می‌شود. انواع این پارچه به شرح زیر است:
ریون ویسکوز:
ریون ویسکوز جزء نخستین پارچۀ های ریون محسوب می‌شود که بسیار پر طرفدرا بوده و از آن بسیار استفاده می‌شود. این پارچه، ترکیبی از الیافِ طبیعی و مصنوعی است. مقرون به صرفه بودن، زیبایی و دوام بالا جزء ویژگی های اصلی آن محسوب می‌شود.
ریون کوپرو:
ریون کوپرو و یا کوپرا است، حاصل ترکیبِ ویسکوز، مس و آمونیاک می‌باشد.
ریون مودال:
مودال یا HMW، جزء پارچه های ریون با دوام محسوب می‌شود. این پارچه به خوبی هوا را به خوبی از خود عبور می‌دهد و نمی‌گذارد که احساس گرما کنید، در نتیجه یک انتخاب بسیار مناسب برای فصول گرم سال است. همچنین دارای خاصیت کشسانی نیز می‌باشد.
ریون مودال نخستین بار در اواسط قرن بیستم و با استفاده از چوب درخت راش تولید شد. این پارچه ریون در مقایسه با برخی از انواع ریون، دوام بیشتری داشته و می توان آن را با استفاده از ماشین لباسشویی نیز شست. همچنین از آن برای تولید حوله نیز استفاده می‌شود.
ریون بامبو:
ریون بامبو نخستین بار، در اواسط قرن بیستم و در ژاپن، تولید شد. این نوع ریون بسیار نرم و لطیف بوده و بخاطر همین ویژگی معمولاً از آن برای دوختن لباس زیر و لباس خواب استفاده می‌شود.
ریون لیوسل:
لیوسل و یا تنسل از انواع پارچه های جدید محسوب می‌شود که در سال 1997 به طور گسترده تولید شد. ریون لیوسل عرق را به خود جذب کرده و به سرعت آن را در هوا رها می‌کند. البته این خاصیت باعث نمی‌شود که پارچه بوی عرق بگیرد.
مزایا و معایب پارچه ریون
انواع پارچه ریون، مانند هر پارچه دیگر موجود در صنعت نساجی، از مزایا و معایب مختلفی برخوردار است. ویژگی های این پارچه به شرح زیر است:
مزایا:
- همانطور که در ابتدای متن نیز اشاره کردیم، پارچه های Rayon، مقرون به طرفه هستند. این پارچه ها از نظر ظاهر، بسیار زیبا و لطیف بوده و دست کمی از پارچه های ابریشمی مرغوب ندارد.
- ساختاری بسیار نرم و لخت دارد که با آن میتوان انواع لباس مجلسی، لباس زیر و لباس خواب را طراحی نمود.
- به دلیل سهولت در رنگ آمیزی، دارای طرح ها و رنگ های بسیار متنوعی دارد.
- براحتی میتوان رنگ پارچه ریون را تغییر داده و آن را به رنگ دلخواه در آورد.
- این پارچه هوا را به خوبی از خود عبور می‌دهد.
- همانند پارچه های مرغوب طبیعی، از آسیب حشرات نیز در امان است.
معایب پارچه Rayon:
- این پارچه دوام چندانی ندارد و همین موضوع، نگهداری آن را دشوار می کند. برای مثال نمیتوان برخی از انواع آنرا با ماشین لباس شویی شست، اتو کشید، در معرض تابش آفتاب و یا رطوبت قرار داد.
- پس از چند بار شست و شو، خاصیت کششی و در نهایت، حالت اصلی خودش را از دست خواهد داد.
- به دلیل جذب بالا، خیلی زود به خود لکه گرفته و باید آن را زود به زود شست.
- برخی از انواع آن، هنگام شست و شو، آب می‌روند. از این رو، اگر قصد دارید با پارچه ریون لباس بدوزید، حتماً آن را پیش از بُرش و دوخت، بشویید تا پس از دوخت، لباستان تنگ و بلااستفاده نشود.
