پرسپکتیو یکی از تکنیک های هیجان انگیز در عکاسی است. این تکنیک طرفداران بسیاری را در میان عکاسان دارد و به نوعی گیج کننده نیز می‌باشد. چرا که از یک طرف می‌خواهید تصویری را ایجاد کنید که یک جهان سه بعدی را در یک جهان دو بعدی جای کنید. از طرف دیگر نیز می‌خواهید مکانی را که هنگام ثبت یک صحنه خود را انتخاب کرده‌اید، نمایش دهید.
واژه پرسپکتیو از کلمه لاتین perspectiva مشتق شده است. این کلمه در دوره های مختلف و در زبان ها گوناگون دارای معانی مفاهیم متفاوتی می‌باشد. در فارسی به این واژه ژرف نمایی نیز گفته می‌شود. Perspective در عکاسی به دو حوزه توجه دارد. که بر اساس تعاریف عبارتند از:
- رابطه فضایی بین اشیا درون یک تصویر: پرسپکتیو موجب می‌شود یک تصویر دو بعدی به نظر سه بعدی برسد. به همین منظور از آن در تکنیک های ترکیب بندی استفاده می‌شود.
- از خطوط پیشرو و وزن متعادل تا عمق کم میدان؛ نقطه دید ما نسبت به موضوع: به طور کلی نقطه دید ما در اکثر مواقع باعث عمق دادن به تصویر می‌شود. تکنیک های بسیاری وجود دارد که بواسطه آنها می‌توانیم یک صحنه واقع بینانه‌تر ایجاد کنیم.
دقت داشته باشید که یک عکس سه بعدی نیست، بلکه تنها نمایشی از دنیای سه بعدی اطراف خود است. درست نظیر اینکه ما از حرکت تاری برای ایجاد تأثیر در حرکت استفاده می‌کنیم؛ از پرسپکتیو نیز برای ایجاد برداشت از عمق استفاده می‌کنیم.
ایجاد پرسپکتیو و حرکت در عکاسی
برای ایجاد پرسپکتیو، حواستان به اطرافتان باشد. به چپ و راست دقت کنید و تا به صحنه‌ای برخوردید، سریع به دنبال اولین ایده خود نباشید. جهات خود را تغییر دهید تا نقطه دید بهتری را بدست آورید. حتی یک متر جابجایی نیز می‌تواند تاثیر زیادی برتصاویر شما بگذارد. با طی کردن مسافت کم، پس زمینه تغییر چندانی نخواهد داشت. اما پیش زمینه هرچه نزدیکتر باشد، تأثیر بیشتر خواهد بود.
بررسی زاویه دید در پرسپکتیو
نقاط دیگری را نیز برای عکاسی در نظر بگیرید. قرار نیست شما تنها یک عکس بگیرید و به خانه بروید!!. این نکته خصوصا در عکاسی معماری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اگر در حال انجام پروژه‌ی خاصی می‌باشید، از وقت خود خوب استفاده کنید. در اطراف سازه قدم بزنید و از موقعیت های مختلف جانبی از آن عکس بگیرید.
حرکت به سمت بالا و پایین و پرسپکتیو
موقعیت دوربین خود را هموراه تغییر دهید تا از این طریق دیدگاه های جالب و جدیدی را بیابید. فرض کنید می‌خواهید از یک صحنه خیابانی عکاسی کنید. هنگامی که از دیدهای مختلفی عکاسی می‌کنید، به جهان کاملا متفاوتی نگاه خواهید کرد. تمامی ما، خیابان ها را با یک دید نگاه می‌کنیم. حال اگر موقعیت عمودی خود را تغییر دهیم تلاش برای داشتن یک دیدگاه بالاتر ، دید متفاوتی از یک شی به ما می‌دهد.
تغییر زاویه
تغییر زاویه در پرسپکتیو این امکان را به ما می‌دهد تا اطرافمان را از جنبه دیگری مشاهده و ثبت کنیم. از جمله دلایل محبوبیت عکاسی هوایی و یا عکاسیِ دیدِ پرندگان همین موضوع است. چراکه چیزی جدید، مهیج و خارج از عادت به ما نشان می‌دهد.
اعوجاج چشم انداز یک راه معمول برای اشتباه گرفتن مغز انسان است. هنگامی که از یک ساختمان بلند از نزدیک عکاسی می‌کنید، اعوجاج ها نمایان می‌شود.
پرسپکتیو از نظر مفهومی
برای دستیابی به دید متفاوت در پرسپکتیو همیشه لازم نیست خودتان را جابجا کنید. از ایده های مفهومی نیز می‌توانید کمک بگیرید. استفاده از نرم افزارهای عکاسی مانند فتوشاپ و لایت روم به شما در خلق تصاویر ویژه مفهومی کمک می‌کند. نگاه به صحنه خود و تصور تصاویر نهایی روش عالی برای یافتن بهترین چشم انداز است. می‌توانید ذهن بیننده را فریب دهید تا یک صحنه را به روشی خاص ببیند.
استفاده از فاصله
برای ایجاد پرسپکتیوهای مختلف، موضوع فاصله بیشتر جنبه یک ایده مفهومی دارد تا فیزیکی. منظور از فاصله در اینجا، مسافت میان شما و سوژه مورد نظر، نیست. بلکه منظور فاصله بین پس زمینه و موضوع است. نزدیکترین موضوع به شما بزرگترین موضوع به نظر می‌رسد.
درواقع مغز ما فاصله را به عنوان تفاوت پس زمینه و موضوع یا پیش زمینه نمایش می‌دهد. هنگامی که مشاهده کنیم جسمی مانع دیدن شی دیگری می‌شود، شی اول از ماده دوم به بیننده نزدیکتر است. در غیر این صورت این مسئله به عنوان پرسپکتیو همپوشانی در عکاسی معروف است. اگر این همپوشانی تکرار شود، بیننده یک واقعیت سه بعدی را حس خواهد کرد.
استفاده از لنزهای مختلف برای ایجاد تنوع
استفاده از لنزهای مختلف، یک راه عالی برای تغییر دید شما از یک صحنه است. چراکه می‌توانند به شما کمک کنند تا توهمات پرسپکتیو مختلفی را ثبت نمایید. یک لنز تله تمایل دارد سوژه و پس زمینه را به یکدیگر نزدیک کند. در حالی که لنزهای واید یا زاویه دار، خلاف این موضوع را باعث می‌شوند.
درواقع لنزهای زاویه باز موجب می‌شوند اجسام اطراف کناره ها نیز کوچکتر به نظر برسند. علاوه بر آن باعث می‌شوند افراد در مرکز بسیار بزرگتر از واقعیت باشند. در لنزهای واید، تمام خطوط مستقیم خارج از محور لنز خمیده به نظر میرسند. این موضوع می‌تواند درک شما از صحنه و عمق نمایش آن را تغییر دهد.
تغییر وضوح، رنگ و کنتراست
بواسطه برداشتن جزئیات، میتوان بر عمق صفحه پرسپکتیو تاثیر گذاشت. کاهش کنتراست، پراکندگی نور یا کم رنگ شدن رنگ همه ابزار مفیدی در این زمینه می‌باشند زیرا درک عمق را از ما می‌گیرند.
با تمرکز لنز خود بر روی «بی نهایت»، همه چیز را در صحنه در کانون قرار می‌دهید. اما ، اگر در فاصله کوتاهی از آن تمرکز کنید ، احساس عمق بیشتر می شود.
