پارچه ابریشم از مرغوب‌ترین، باکیفیت‌ترین و گرانترین پارچه ها در صنعت طراحی لباس و پوشاک می‌باشد. این پارچه جزء پارچه های لاکچری و لوکس محسوب شده و طرفداران بسیاری در میان طراحان لباس دارد. لباس هایی که با این پارچه طراحی و دوخته می‌شوند، همگی ظاهری شیکی دارند و معمولاً در دسته پیراهن های مجلسی و شب قرار می‌گیرند.
ابریشم خود دارای انواع مختلفی می‌باشد که باعث شده تنوع کار با آن افزایش یابد. الیاف اصلی هرکدام از آنها همان ابریشم ولی اینکه تار و پود این ابریشم به چه صورت باشد و با چه متریال های دیگری ترکیب گشته باشد، باعث شده تمایز کیفیت و ظاهر آنها گشته است. خاستگاه این پارچه متعلق به کشور چین است. زمانی که ملکه چین برای اولین بار کرم ابریشم را پیدا کرد که الیاف براق و ظریفی را به وجود می‌آورد که میتواند سازنده مجلل‌ترین پارچه روی زمین باشد.
برخلاف تصورات الیاف ابریشم تنها از کرم ابریشم حاصل نمی‌شود. بلکه گونه هایی از صدف و عنکبوت وجود دارند که می‌توانند این الیاف را بسازند. ابریشم عنکبوت جزء بهترین الیافیست که تاکنون کشف شده است. علاوه بر آن گونه های مختلفی از کرم ابریشم (غیر از کرم ابریشم معروف Bombyx mori) وجود دارند. همگی برای ساخت بهترین پارچه ها با هم رقابت می‌کنند.
اهمیت شناخت انواع پارچه ابریشم
الیاف اصلی پارچه ابریشم همان ابریشم است. اما این پارچه براساس نحوه ساخت و سایر ترکیباتی که در ساختار آن استفاده شده، انواع مختلفی دارد. این موضوع باعث گشته هر کدام از این انواع از نظر کیفیت، استحکام و کاربرد با یکدیگر متفاوت باشند. ابریشم بر اساس عوامل متعدد و گوناگونی طبقه بندی میشود. اما ما اینجا عمدتاً در مورد ظاهر پارچه و نحوه پوشیدن آن و مناسب بودن آن برای طراحی و دوخت لباس ها و اکسسوری های مختلف صحبت خواهیم کرد.
همانطور که گفته شد، الیاف ابریشم از موجودات مختلفی قابل بدست آوردن است. ابریشمی که بواسطه کرم ابریشمی به دست می‌آید، به شرح زیر طبقه بندی میشود:
انواع ابریشم
ابریشم وحشی (Tusser/Tussore):
این ابریشم از کرم های ابریشم وحشی بدست می‌آید. عموم کم های ابریشم روی برگ های توت زندگی می‌کنند اما کرم های ابریشم وحشی برروی برگ های بلوط هستند. الیاف ابریشمی که از این کرم حاصل میشود جزء الیاف طبیعی بوده و دارای ساختاری درشت‌تر و سنگین‌تر هستند. درحال حاضر به ابریشم وحشی، توسه یا توسر نیز می‌گویند.
براساس کشور مبدأ، انواع مختلفی از کرم ابریشم توسر وجود دارد که از جمله میتوان به کرم ابریشم توسر هندی Antheraea mylitte Dury، کرم ابریشم چینی توسر Antherae pernyi Guerin، کرم ابریشم توسر ژاپنی Antheraea yamamai Querin اشاره کرد. پارچه ابریشم تولید شده از هر کدام از این کرم ها ویژگی های متفاوتی دارد. ابریشم هونان (Honan) یک گونه چینی از ابریشم توسر است که کیفیت بسیار خوبی دارد.
ابریشم توت (Mulberry):
این ابریشم از الیاف بافته شده توسط گونه های کرم ابریشم اهلی موسوم به Bombyx mori که فقط از برگ های توت تغذیه می کنند، حاصل میگردد. حدود 80 درصد از تولید کل ابریشم جهان توسط این گروه تولید میشود.
ابریشم اری (Eri):
از گونه‌های کرم ابریشم به نام Philosamia ricini می‌باشد که از برگ های گیاه روغن کرچک تغذیه می‌‌کند. الیاف و پارچه ابریشم به دست آمده از این کرم به رنگ سفید یا قرمز آجری است.
ابریشم موگا (Muga):
این ابریشم از کرم ابریشم Antheraea assamensis بدست می‌آید که در ایالت آسام هند وجود دارد. پارچه حاصل از این کرم به رنگ زرد طلایی بوده که توسط الیاف ابریشم محکم ساخته شده است.
ابریشم عنکبوت:
همانطور که گفتیم ابریشم حاصل از عنکوت جزء ابریشم های بسیار مرغوب و با کیفیت است. به طوری که می‌گویند این ابریشم به همان اندازه یا حتی قوی‌تر از فولاد بوده و بسیار کشسان است.
ابریشم دریایی:
نوعی پارچه ابریشم است که از رشته های بلند ابریشمی که توسط صدف ها ترشح میشود حاصل میگردد. بر اساس گفته های مختلف، این نوع پارچه با اینکه از همه ابریشم های دیگر ظریف‌تر است اما میتواند شما را در هوای سرد، کاملا گرم نگه دارد.
ابریشم خالص:
این پارچه ابریشم نوعی الیافی که از صمغ پاک شده‌اند بدست می‌آید. اما هیچ ماده افزودنی برای جبران وزن از دست رفته در جوشاندن و تمیز کردن الیاف به آن اضافه نمی‌شود. این نوع ابریشم، خالص ترین و مرغوب ترین نوع ابریشم محسوب میشود.
ابریشم خام:
فیبر ابریشم همان شکل که از پیله خارج میشود، با یک لایه محافظ به نام صمغ ابریشم یا سرسین که بسیار سفت است پوشیده میگردد. پارچه حالص از این نوع الیاف بدون آنکه صمع آنرا پاک کنند، بدست می‌آید.
ترکیب های مختلف ابریشم
ابریشم – پنبه: همانطور که از نامش پیداست، ترکیبی از پنبه و ابریشم است. این ترکیب درخشندگی کمتری نسبت به ابریشم خالص دارد و نسبت به سایر ابریشم ها از قیمت کتری برخوردار است. علاوه بر آن لیز نبوده و دارای وزن سنگین‌تری است.
ابریشم – پشم: این ترکیب باعث شده پارچه‌ای حاصل شود که هم ویژگی های ابریشم و هم پنبه را داشته باشد. از جمله این ویژگی ها میتوان به گرما بدون اضافه کردن وزن، قابلیت تنفس، جذب رطوبت، پارچه، مقاومت در برابر چین و چروک، انعطاف پذیری و … اشاره کرد. البته این نوع پارچه به اندازه پشم خالص، زبر و الگودار نیست. نام دیگر این پارچه ترمه یا مرینوس است.
مصنوعی: این پارچه از الیاف مصنوعی ساخته شده اما ظاهری مانند ابریشم را دارد. درخشندگی آن مانند ابریشم بوده اما دارای دوام کمتری است. این پارچه یک جایگزین بسیار ارزان برای ابریشم محسوب میگردد.
